Parimi
i dyte apo
ligji i entropise thot qe ne sistemet e izoluara entrpia e tij eshte gjithmone
ne rritje. Nderrimi i entropise se nje sistemi definohet si
shume e tersishme apo integral i nderrimeve te nxehtesise pjestuar me
temperaturen e sistemit ne shqyrtim.
Kur theksojme entropine (shenohet me S,
aludojme ne ndrrimin e saj por duke filluar nga vlera e saje zero.( E njeta gje
vlen edhe me definimin e potencialit apo distances).
Me nderrimin e entopise se sistemit te caktuar analizohet
kahja e levizjes se proceseve fizike, kimike , biologjike etj. Kur nderrimi i
entropise(delta S) është me i madhe se zero procesi është irreverzibil (
i pa kethyeshem), kur nderrimi është zero procesi është reverzibil dhe kur
ndrrimi ne fjale ka vleren me i vogel se zero procesi është i pamundur.
Ketu shihet roli i gjitheanshem i ligjit te nderrimit te
enropise apo parimit te dyte te termodinamikes. Me ane te tij parashihen
levizjet e proceseve ne shkence shoqeri dhe kahet rrjedhjes se
informacionece.Entropia ne aspektin informative definohet si shkalle e
crregullesise. Crregullsia apo kaosi dhe rregullesia janë procese fundamentale
ne te gjitha lemite e hulumtive.
Te themi psh. qe Universi si sistem i izoluar ka nje entropi
ne rritje për cka dihet qe ai zgjerohet ne menyre te pakethyeshme. Parimi i
trete ne fakt quhet parimi zero(0) i termodinamikes.Keto nuk po e trajtojme por
vetem te themi qe ai ndihmone ne definimin e teperatures dhe për ta kuptuar
shum lehte, te mendojme situaten si vijon. Kur dy madhesi janë te njejta me nje
madhesi te trete atehere ato janë te njejta edhe me njera tjetren.
Vdekja
termike e
Universit është fati përfundimtar I supozuar I universit, në të cilin gjithësia eshte
zvogëluar ne një gjendje pa energji
termodinamike te lire dhe prandaj nuk mund mbështetse proceset që konsumojnë
energji (duke përfshirë njehsimin dhe jetën).
Vdekja e termike nuk
nënkupton ndonjë temperaturë absolute të veçantë, por vetëm kërkon që
ndryshimet e temperaturës ose proceset tjera nuk mund të shfrytëzohen për të
kryer punën. Në gjuhën e fizikës, kjo është kur universi arrin ekuilibrin
termodinamik entropia (maksimum). Hipoteza e vdekjes termike, buron nga idetë e
William Thomson, 1st Baron Kelvin, i cili në vitet 1850 mori teorinë e ngrohjes
si humbje e energjisë mekanike në natyrë (mishëruar në dy ligjet e para të
termodinamikës) dhe atë në proceset e
mëdha në një shkallë universale.
Ideja e vdekjes
termike, buron nga ligji e dytë të termodinamikës, i cili thotë se entropia
tenton të rritet në një sistem të izoluar. Nëse universi zgjat për një kohë të
mjaftueshme, ajo do të qase asimptotatikisht
një shtet ku të gjithë energjia është shpërndarë në mënyrë të barabartë.
Me fjalë të tjera, në natyrë ka një tendencë për (humbje të energjisë) së energjisë mekanike prandaj, me ekstrapolim, ekziston pikëpamja se
lëvizja mekanike e gjithësisë do të zbrese poshtë, si puna konvertimit në
ngrohje , në kohën e duhur të ligjit të dytë. Ideja e vdekjes termike është
propozuar së pari në drejtim të lirshem , filluar në vitin 1851 nga William
Thomson, 1st Baron Kelvin, i cili teorizoi më tej pikëpamjet mekanike te humbjes
se energjisë sipas Sadi Carnot (1824), James Joule (1843), dhe Rudolf Clausius
(1850) . Pikepamjet e Thomson u
përpunuan pastaj në më shumë definicione gjatë dekadës së ardhshme nga Hermann
von Helmholtz dhe William Rankine.
Ideja
e vdekjes të ngrohjes e universit rrjedh nga diskutimet e zbatimit të dy
ligjeve parë të termodinamikës në procese universale. Konkretisht, në vitin
1851 William Thomson përshkroi pikëpamjen, si të bazuar në eksperimentet e
fundit në teorinë dinamike të ngrohjes, se "ngrohja nuk është një
substancë, por një formë dinamike e efektit mekanik, ne e perceptojmë se duhet
të jetë një ekuivalencë në mes të punës mekanike dhe ngrohjes, si në mes të
shkakut dhe pasojës. ".
Kelvin-i
origjinalizoi idenë e vdekjes termike universale në 1852. Në 1852, Thomson
botoi "Për një tendencë Universale
në natyrë ; për shpërndarje të energjisë Mekanike", në të cilin ai
përshkroi bazat e ligjit të dytë të termodinamikës përmblidhen nga pikëpamja se
mocioni mekanik dhe I energjisë përdoret për të krijuar atë lëvizje qe do të
tentojë të zhduket ose të drejtohet
poshtë, natyrisht. [2] Idetë në këtë botim, në lidhje me zbatimin e tyre
në moshën e diellit dhe dinamikën e operacionit universal, tërhoqi sërën e
William Rankine dhe Hermann von Helmholtz. Tre prej tyre thane se kanë shkëmbyer idetë në këtë temë. [3] Në
1862, Thomson botoi "Për moshën e ngrohjes e diellit", një artikull
në të cilin ai përsëriti besimin e tij themelor në pathyeshmërine e energjisë
(ligji i parë ) dhe shpërndarje universale te energjisë (ligji i dytë), duke
çuar në përhapjen e ngrohjes, ndërprerjen e levizjes se dobishme (punë), dhe
lodhjen e energjisë potenciale përmes universit material duke qartësuar
pikëpamjen e tij për pasojat e gjithësisë si një e tërë. Në një paragraf kyç,
Thomson ka shkruajtur:
Rezultati
ne mënyrë të pashmangshme do të jetë një shtet i pushimit universal dhe vdekje,
nëse universi ishte e fundem dhe e la t'u
bindet ligjeve ekzistuese. Por
kjo është e pamundur të krijoje një kufi për masën e materies në univers, dhe
për këtë arsye shkenca tregon më tepër për një progres të pafund, nëpër një
hapësirë të pafund, te veprimit qe përfshin
transformimin e energjisë potenciale në lëvizje te dukshme dhe kështu në nxehtësi,
sesa të një mekanizmi të vetem te fundem, drejtimin poshtë si një orë, dhe
ndalimin për gjithnjë. [4]
Në
vitet që ndjekin 1852 dhe 1865 ne botime
, Helmholcit dhe Rankine , kredituan Thomson me idenë e tij , por lexoni më tej në botimet e
tij nga pikëpamjet botuese deklarohet se Thomson argumentoi se gjithësia do të
përfundojë në një "vdekje termike " (Helmholcit) cila do të jetë
"fundi i të gjitha fenomeneve fizike" (Rankine).
Lexo me shume...
Lexo me shume...
Na ndiqni ne
No comments :
Post a Comment